Kardeş Kıskançlığı Nedir?
Öncelikle kıskançlık duygusunun ne olduğuna değinelim. Kıskançlık sonradan öğrenilen
sosyal duygulardan biridir. Bu duygu kişinin kötü hissetmesini sağlayan ve olumsuz bir baş
etme stratejisine yol açabilen bir duygu olabilmektedir. Peki kıskançlık her zaman kötü bir
duygu mudur? Kıskançlık gayet doğal bir duygudur ve her insanda var olan bir özelliktir.
Önemli olan bu duygu ile ne yaptığımız, nasıl tepkisel olduğumuzdur. Kıskançlığın iyi bir şey
olmadığını bilen ve bu konuda sürekli uyarılan çocuk kendini şuçlu hisseder. Bazı çocuklar
bunu dile getiremez daha içine kapanırken bazı çocuklar daha dışa vurur. Bu duygunun her
çocukta olduğunu bilseler kendilerini daha kontrol edebilirler.
Eve yeni gelen kardeşi başta isteyen çocuk, daha sonra anne ve babasının kardeşiyle
ilgilendiğini gördükçe bu fikrinden vazgeçer. Bir çocuk için anne babasını paylaşmak oldukça
zordur. Ve bu zorlandığı duyguyu tanımlayamadan çocukta kaygıdan kaynaklı öfke nöbetleri,
saldırganlık, alt ıslatma, bazen de geriye dönme (olduğundan çocukça davranma) gibi
sonuçlar gözlemleriz. Adler kardeş kıskançlığının gelecekte nevrotik bir düşünce tarzına yol
açabileceğinden bahsetmiştir. Yani kişi kendini aşağılık kompleksi içerisinde görmesi ve
olaylara durumlara karşı teslimci ya da aşırı telafi şekilde davranmasına yol açabilmektedir.
Peki sonuçları yıkıcı ve aile içi zorlanmalara yol açabilen bu duygu ile anne baba ve çocuk
nasıl baş etmelidir? Ebeveyn eğitimi ve oyun terapisi çocuklarda bu duygunun sonuçlarının
zorlayıcı etkisini oldukça azaltmaktadır.
Peki kardeş kıskançlığı yaşayan bir çocuğa nasıl davranılmalıdır? Öncelikle eve yeni bir
çocuk gelmiştir, mevcut büyük çocuk artık her şeyi onunla paylaşmak zorundadır, bu durum
oldukça zorlayıcıdır. Bu sebeple ilk çocuğa daha ilgi ve müsemma göstermek söz konusu
değildir tabikîde. Önemli olan dengeleri kurmaktır.
Yapılmaması gerekenler :
Büyük olan çocuğa sen ablasın abisin gibi sıfatlar takmamak.
Sürekli kardeşinle arasında çıkan tartışma sonucu eleştirilen çocuk buna kardeşinin
sebep olduğunu düşünerek daha öfkelenecektir.
Büyük olan çocuğa küçükle ilgili sorumluluklar vermek.
Şiddet, küfür olmayan kardeş kavgalarında arabulucu olmak ve sürekli müdahale
etmemek. Sorun çözmeyi ve paylaşmayı kendi kendilerine öğrenmeleri gerekmektedir.
Haklı tarafı bulmak ve söylemek yerine doğru davranışı söylemek.
Mümkünse ayrı oda, ayrı eşyalar ile çocukların bireyselliklerini ve özgüvenlerini
desteklemek gerekmektedir.
Çocukları birbiriyle kıyaslamamak gerekmektedir. Birbirlerine karşı kin ve nefret
oluştururuz.
Çocuklara iyi örnek olmalıyız, birbiri ile iyi anlaşan ebeveynlerin çocukları da, sorun
çözme de zorlanmayacaklardır.
Kavgalarda küçüğün ezildiğini düşünüp onu koruyucu hakem rolüne girmemelisiniz.
Bu durumda çocuk diğer çocukla uzlaşma yoluna gitmez.
Küfürleşme, şiddet durumlarında araya girip çocuklar ayrı odalara gönderilmelidir.
Kitap Önerileri
1. Eve Kardeş Geldi, Ali Çankırılı
2. Sen ve Ben
3. Alfons bu yaptığın hiç doğru değil
4. Sidney ve Stella hiçbir şeyi paylaşamıyor.
5. Kardeşler , Rocino Bonilla
6. Annemimn içindeki ses, Deniz Üçbaşaran
7. Kardeşim geliyor, İrem Polat
8. En iyi Kardeş benim Kardeşim
9. Peki ya Ben, büyük kardeş için büyük sürpriz.